Ocalić od zapomnienia

Wynika to przede wszystkim z faktu, że pokolenie Polaków walczące za kraj, który zniknął z mapy świata na prawie 6 lat bezpowrotnie odchodzi. Druga wojna światowa zaczęła się 1 września 1939 r. gdy hitlerowskie wojska wkroczyły na terytorium Rzeczypospolitej. Obecnie Nasza Ojczyzna jest wolna, a każdego roku obchodzone są uroczystości rocznicowe. Oczywiście biorą w nich udział kombatanci – niestety z rok na rok w mniejszej grupie. Rozmowy z nimi to niewątpliwie prawdziwe, żywe lekcje historii. Lekcje , które pozwalają uchronić cenną wiedzę od zapomnienia. Jeden z nich Stanisław Lenkiewicz zgodził się udzielić krótkiego wywiadu.

ŁCR: Jak wspomina Pan dzień 1 września 1939 roku?
S. Lenkiewicz: Pochodzę z rodziny patriotycznej i religijnej. Głębokiego patriotyzmu nauczył nas ojciec, który brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej będąc w Legionach. Stąd też wiadomość o napaści na nasz kraj była dla nas wszystkich strasznym zaskoczeniem. Miałem wówczas dziewiętnaście lat. Polska gospodarka była wtedy w fazie wielkiego rozwoju, który w jednej chwili został gwałtownie zatrzymany.

ŁCR: W jakich okolicznościach postanowił Pan wstąpić do wojska i tym samym włączyć się czynnie do walk w czasie II wojny światowej?
S. Lenkiewicz: W 1940 roku NKWD deportowało mnie i moją rodzinę na Sybir. Podczas pobytu w posiołku Zoria dotarła do nas wiadomość o tworzeniu się Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR – ta nowina podtrzymywała człowieka na duchu. Matki nie chciały rozstawać się ze swoimi mężami i synami, którzy byli jedynymi żywicielami rodziny. Ale cóż innego nam zostało? Mój ojciec powiedział mi wtedy: „Słuchaj synu, idź, może ty jeden zostaniesz przy życiu, jak Bóg da to przeżyjemy, a ty może wybrniesz tak jak i ja w czasie I wojny”. Cudem udało nam się przedostać przez tundry do Archangielska, szło nas wtedy siedemnastu. Mimo napotykanych trudności w 1941 roku wstąpiłem do armii Andersa i służyłem w 3 Dywizji Strzelców Karpackich.

ŁCR: Jak wyglądała Pana sytuacja po roku 1947? W jaki sposób znalazł się Pan w Lubaniu?
S. Lenkiewicz: Po wojnie, będąc w Anglii niejednokrotnie próbowałem skontaktować się ze swoją rodziną poprzez ambasady i m.in. Czerwony Krzyż. Cudem dowiedziałem się, że moja rodzina mieszkała wówczas
w Gdańsku – wiadomość, że żyją była dla mnie najważniejszym powodem, dla którego chciałem wrócić do komunistycznej Polski. Żal mi było rodziny, zadecydowałem, że nie zostanę dłużej w Anglii, kiedy w Polsce dzieje się takie nieszczęście. Do ojczyzny powróciłem w sierpniu 1947 roku. W Gdańsku nie było dla nas miejsca z powodu braku mieszkań. Przypadkiem otrzymałem wiadomość z propozycją mieszkania od mego stryjka, też sybiraka, który po wojnie zamieszkał w Lwówku Śląskim. To byłby ciężkie czasy. Szczególnie ciężko się żyło tym, którzy stanowczo odmawiali wstąpienia do partii – również i mnie. Żeby się utrzymać i ratować, zajęliśmy się prowadzeniem gospodarstwa. W następnych latach przeniosłem się do Lubania, w którym mieszkam do dziś”.

ŁCR: Rozmowa z Panem to zaszczyt. Dziękujemy i życzymy Panu wszystkiego najlepszego.

Udział w uroczystościach patriotycznych jest wyrazem szacunku dla ludzi, którzy poświęcali swoje życie za naszą wolność. Jest to również okazja do refleksji nad histoirą naszego narodu i rozmowy z kombatantami. Najbliższa uroczystość religijno – patriotyczna odbędzie 18 września 2012 roku w lubańskim kościele pw. Św. Jadwigi Śląskiej o godzinie 8:45.

Z kolei 21 września o godz. 16:00 w sali konferencyjnej Łużyckiego Centrum Rozwoju będzie miał miejsce „Wieczór wspomnień z Sybirakiem”.